*KENDİSİ KÜÇÜK, HİKAYESİ BÜYÜK KÖY;

ÇOMAKLI KÖYÜ-1 Kayseri Nezir Öteğen 5 Şubat 2021 tarihli Köşe yazısı *YAKLAŞIK 4 BİN BÜYÜKBAŞ HAYVAN OLAN VE GÜNLÜK 30 TON SÜT ÜRETİLEN KÖY *ŞEHİT İMAMLAR HÜSEYİN YILDIZ VE MEHMET TAŞKESEN *ÇUKURCADA ŞEHİT EDİLEN ÖZGÜR ÇELİK VE ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ * ÇOMAKLI YER ALTI ŞEHRİ, HORASAN DERESİ KAYA YERLEŞKESİ, KAZANKAYA *KENDİSİ DONUP KEKLİĞİ YAŞAYAN AVCILARIN HÜZÜNLÜ HİKAYESİ *1943 YILINDA EPÇE KÖYÜNDEN İNŞAAT İŞÇİLERİNİN TİPİDE DONMALARININ HİKAYESİ *ÇUHADAROĞLU MAHLASI İLE BİLİNEN HAFIZ HACI İBRAHİM YILDIZ HOCAEFENDİ Çomaklı Köyü; Son yıllarda Erciyes eteklerinde en çok ağaçlandırma yapılan köyümüzdür. Yaylalar ve semt isimleri; Kanlicöz, Beşparmak, Küçük Kavak, Büyük Kavak, Sultan Dağı, Baklalık, Kazankaya, Vayvağan Dağı, Pınarbaşı, Göğcesu, Kavak Kaynak Suyu, Alim Pınarı, Horasan Deresi, Sel Deresi, Aşağı Köy, Yukarı Köy, Beleşme, Öküzçukuru, İkitepe, Aksu Yurdu Gibi Erciyes Dağı Güneyinde Yurtlar bulunmaktadır. Köydeki Sülalelerden; Özkanlar, Şahbazlar, Özyılmazlar, Öncüler, Tunalar, Taşkesenler, Çolaklar, Özturkler, Sarpkayalar, Çokkaşlar, Görkemler, Şişliler, Ütükler- Nalbantlar - Kamanlı Oğulları, Yıldızlar, Özdemirler, Tevfikler Cebirden gelen çürükler, çolaklar, Hacılardan gelen, Halil kağa Seyit kağa, Mehmet kağa Çomaklı Köyü Erzurum muhacirleri, Bulgaristan ve Selanik muhacirleri için önemli bir yurt olmuştur. Çomaklı Köyünden Arjantine çalışmaya gidenlerden Boran ağa ile Uzun oğlan, dönmüş yurda dönmüşler ancak Mehmet kağa orda ölmüş. ÇOMAKLIDA TARIM HAYVANCILIK VE GASTRONOMİ Köyde tarımsal faaliyet olarak en ünlü bakliyatı çomaklı fasulyesidir. Son yıllarda her ne kadar yerini kabak çekirdeği alsa da adı dillerde tadı damaklarda olan Çomaklı Fasulyesi sofralardaki yerini ve önemini hiç kaybetmemiştir. Arıcılık acısından da elverişli yurtları bulunan köyde karakovan balı meşhurdur. Girabolusu, dağ armudu, kışlık kumlu armudu, alıç ve kuşburnu ağaçlarının yetişmesi bakımından dağlık araziler arasında en uygun yere sahiptir. yeşil mercimek ve nohut gibi bakliyatlar da ekilir. Her sabah tarhana içilirdi. Pezzik kurusu, çökelek ,yanık durak yoğurdu sofraların baş tacı idi. Durak yoğurdu, Yannık taşı- kepekli kayadan bir kişinin kucaklayacağı büyüklükteki taş- içine yoğurt konur bir yaz boyu süzülür kışın yenirdi. Mayıs ayına kadar üzüm yemek için derin çukur kazılıp askılık üzümler yerleştirilir saman konulup üstü kapatılır hatta haziran ayına kadar üzümler tertemiz ve tazeliğini koruyarak saklanırdı. Evlerin içerisindeki dip oda olarak bilinen hazin evinde askı usulü üzüm kavun karpuz saklanırdı Önceki yıllarda kevenden elde edilen - kitre püs de bir ara bölge insanının olduğu gibi Çomaklı halkının da önemli bir geçim kaynağı olmuştur. Rahmetli Foto Ramazanın babası Musa ve amcası Abdullah Sişli nin de püs kanatma konusunda köyde işin uzmanı olduklarını söylerler. Püs yapanlar zamanlama olarak püsü kanattıklarından 2 veya üç gün yağış olmazsa iyi hasılat yaparlarmış Besicilik son yıllarda köyün en önemli geçim kaynağı oldu. Sokak sütçülüğünde de Çomaklı süt ve süt ürünleri tercih edilenler arasında yerini korumaktadır. Önceden yem bitkisi olarak Kararcık burçak ekilirmiş. Köyde yaklaşık 4 bin Büyükbaş hayvan bulunmakta olup günlük 30 tona yakın süt toplanmaktadır. Büyükbaş hayvancılığın gelişmesi beraberinde yem bitkilerinin ekiminin de gelişmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca; Izgın bitkisi de ekilirmiş ızgın yağı değirmeninden elde edilen yağa Bezir yağı da denirmiş. Bezir yağı Yoğurt ile karıştırılır kağnı tekerine sürerlermiş Erciyes Kenger Sakızı Şifalıdır. Çomaklı Köyünde Erciyes Dağların sarp kayalıklarında yetişen kenger bitkisinden elde edilen kenger sakızı, yıllardan beri yoğun ilgi görür. Çomaklıda Dağ çayı da şifalı otlar arasında yerini alır. Yıllardan beri spora meraklıdırlar. Köyden hafta içi antrenmanlara ve hafta sonu tüm müsabakalara katılarak köylerine dönerlerdi. Develi Esnaf Spor, Develi İstiklal Spor ve Develi Belediye spor kulüplerinden onlarca genç lisan almışlardır. SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASIMIZDAN SEYİRLİK OYUNLAR Köyde önceden gençler arasında mullaraz oyunu, saklambaç, birdirbir, çüş eşşek, dikili taş, Aşşık oyunu ,para oyunu, çelik çomak oyunu, misket oyunu gibi oyunlar oynanırdı. yumurta yarışı meşhurdur. Ayrıca Düğünlerde yüksük saklama, yumruk oyunu sünsün oyunu da genç yaşlı demeden herkesin heyecanla oynadığı ve seyrettiği seyirlik oyunlardandı. Köyün ramazan ve düğün davulcusu davulcu Mustafa ve Davulcu gıcıklı idi. KÖYDE SÖZÜ DİNLENENLERDEN Köyün İmamlarından; Kelginli Hoca. Küçük Hüseyin Mehmet, Bilal Hoca, Kavasların Babası Pezzikci Hoca, Makuş Hoca. Mahmut Hafız , İbrahim Yıldız Hoca (bunların hepsi merhum) oldular. Develide en çok hafız yetiştiren köylerimizden biri olan Çomaklı Köyünde; İbrahim Yıldız Hafız (merhum), Fazlı Özkan Hafız (Merhum). Mahmut Karabacak Hafız (Merhum), Talip Taşkesen Hafız, Şükrü Görken Hafız yanı sıra genç nesillerden de halen 20 nin üstünde hafız bulunmaktadır. Allah sayılarını artırsın. Köyün muhtarları arasında; Molla Ahmet Özyılmaz, Çürüğün Veli Öztürk, Ramazan Görkem,Mirhali Çokkaş, Şavgı’nin Hacı Yahya Çokkaş, Celal Şahbaz, Rifat Taşkesen, Seyit Çavuş, Kemal Şahbaz, Hasan Şahbazı ile İbrahim Törün’ü sayabiliriz. Toprak testi yapımında önde gelen rahmetli İsmail Yavaş (namı değer Haşırtı) Köyün Avunduk bölgesinden getirdiği et toprak ile testi, çömlek ve mutfak eşyaları yapar bahçesindeki fırında yakar ve hem köyde hem de Develide satardı. Taş duvar ustası da Osman Usta, köyün taş duvar ustasıydı. ustaların ustasıydı o zamanın behrinde köyde ne kadar duvar ustası varidiyse Çomaklılı Osman Toga usta yetiştirmiştir. Cümlesinin Kabri Nur mekanı cennet olsun ÇOMAKLIDA KENDİSİ DONUP KEKLİĞİ YAŞAYAN AVCILARIN HÜZÜNLÜ HİKAYESİ Çomaklı köyünde avcılara örnek bir hikaye de 1955 yılı kış ortasında yaşandığı söylenir. Köyden iki arkadaş, Abdülkadir Öztürk ve Duran Öztürk dağa ava giderler, av dönüşü tipi ve kar fırtınasına yakalanan avcılar birbirlerini de kaybederler. Abdülkadir Öztürk köye yaklaşır ancak arkadaşının gelemediğini görünce tekrar döner arkadaşını bulmak için ancak ne arkadaşına ulaşabilir ne de köye gelebilir. Arkadaşına yakın bir yerde o da donarak can verir. İki avcının ava gittiklerini bilenler merak edip hep birlikte avcıları aramaya çıkarlar.o gün bulamazlar ertesi sabah yapraklı burun denilen bölgede dönmüş vaziyette Abdülkadir Öztürk'ü ve diğer avcı Duran Öztürk'ü de karların altında bir eli havada donmuş olarak cansız bedenini bulurlar. Ancak avcı av süresince yarı yardımcısı olan dostu kekliği bağrına basarak onun donmasını önler ama kendisinin donmasını önleyemez köylüler canlı olan kekliği ve avcıları kızaklarla alıp köye getirirler. Kekliği doğaya bırakırlar. Bu olaydan köydeki avcılar çok etkilenirler. Bir süre avlanmaya giden olmaz. KÖYDE BİR ÜZÜCÜ OLAY DA 1943 YILINDA YAŞANIR. 1943 yılı bahar aylarında Ankara'ya inşaat işlerinde çalışmaya giden Epce köyünden 5 arkadaş dönüşte Kış ayı ortasında Ankara’dan otobüs ile Kayseri’ye kadar gelirler. O yıllarda Develiye otobüs bulup gelmek zor o nedenle yaya olarak ellerinde valizleri ile Kayseri’den de Erciyes- Tekir yolu güzergahından çomaklı Köyü üzerinden kestirme dağ yolundan yaya olarak Epçe Köyüne gitmek isterler. Çomaklı köyü Pınarbaşı mesire alanı üzerindeki paklalık mevkisinden köylerine gitmek üzereyken tipiye yakalanırlar. Birbirlerinin izini kaybederler. Mustafa Özkan (Karabıyık) ve Ali Ergen(İzmirli) tipi esnasında o bölgede donarak hayatını kaybeder köye ulaşmayı başaran, Ramazan Atmaca, Bayram Çelen, Mustafa Şahan’ın haber vermesi üzerine köylü seferber olur ve arkadaşlarının ancak cansız bedenlerini bulunca kavaklardan sal yapıp sedye şeklinde taşıyarak köye getirirler daha sonra Epçe köyüne gönderirler. Nezir Ötegen 5 Şubat 2021-Develi